ریفلاکس (برگشت اسید از معده)

ریفلاکس یا برگشت اسید از معده به مری به دو نوع می باشد :

1 – نوع فیزیولوژیک : که به صورت تیپیک بعد از غذا – زود گذر – بدون علامت و ندرتا طی خواب رخ می دهد .
2 – نوع بیمارگونه یا پاتولوژیک : که با اسیب مخاطی مرتبط است و اغلب شبانه رخ میدهد
در بیماری ریفلاکس اگر بیمار درمان نشود ، نصفشان در اندوسکپی ، ازوفاژیت یعنی اسیب به مری را دارند . ولی اگر درمان شوند ، این یافته ، نادر است . شیوع ریفلاکس در غرب : 20 – 10 % است و در اسیا کمتر از 5 % است .

شایعترین علائم ریفلاکس

سوزش سر دل که بیشتر بعد از غذا است .
رگورژیتاسیون یا برگشت محتویات معده به داخل دهان .
دیسفاژی یا گیر کردن غذا .
برخی علائم دیگر ریفلاکس هم وجود دارند که خارج مری است مثل :
برونکواسپاسم – لارنژیت یا التهاب حنجره – سرفه مزمن

سایر علائم ریفلاکس :
درد سینه – افزایش بزاق دهان – تهوع – درد گلو – احساس توده در گلو . اگر درد سینه مربوط به ریفلاکس باشد یکسری مشخصاتی دارد :
آنژین صدری (یعنی بیماری قلبی ) را تقلید میکند و رترواسترنال ( یعنی درد پشت جناغ سینه ) است و به گردن – پشت – فک و بازوها انتشار دارد و چند دقیقه تا چند ساعت است و خود به خود و یا با آنتی اسید رفع می شود. معمولا بعد از غذا است بیمار را از خواب بیدار میکند و ممکن است با استرس تشدید شود. لازم به ذکر است که تهوع در ریفلاکس غیر شایع است ولی در تهوع بدون علت مشخص باید به فکر بیماری ریفلاکس بود .

تشخیص ریفلاکس :

تشخیص ریفلاکس میتواند تنها بر پایه علایم باشد. اندوسکپی را در مواقعی انجام میدهیم که ریفلاکس همراه با دیسفاژی – یا گیر کردن غذا در گلو – باشد و یا به درمان معمول مثل داروهایی به اسم گروه امپرازول هر 12 ساعت روزانه مقاوم باشد . گاهی ممکن است برای تشخیص ریفلاکس ، اقدامات پیشرفته تری به صلاحدید پزشک ، انجام شود مثل Ph متری مانومتری

درمان ریفلاکس :

اگر علائم هشدار دهنده که در صفحات قبلی ذکر شد وجود نداشته باشد درمان ریفلاکس شامل 2 مورد است :
یکی تغییر سبک زندگی مثل کاهش وزن و عدم استفاده از غذاهای محرک
دوم داروهایی مثل انتی اسیدها – رانیتیدین و امپرازول و …

که باید تحت نظر پزشک تجویز شوند. در برخی موارد ممکن است برای درمان ریفلاکس نیاز به جراحی معده باشد. البته قبل از جراحی باید یکسری اقدامات تشخیصی برای رد سایر بیماری ها مثل بیماری های حرکتی معده انجام شود .
در پایان برخی بیماری هایی که ممکن است با بیماری ریفلاکس اشتباه شوند ذکر میکنیم :
بیماری های مری ناشی از عفونت
بیماری های مری ناشی از داروها
زخم های معده
بیماری مجاری صفراوی
بیماری های قلبی
بیماری های حرکتی